Het verraad van Deventer. Rampjaar 1672

Precies 350 jaar geleden was het Rampjaar voor Nederland. Museum De Waag presenteert vanaf 22 mei a.s. de tentoonstelling ‘Het verraad van Deventer. Rampjaar 1672’, waarin het beleg en de overgave van de stad centraal staat.

Deventer in oorlog

Help! De vijand heeft Deventer ingesloten, schreef het stadsbestuur op 16 juni 1672 aan legerleider Willem III. De Nederlandse Republiek was in het voorjaar van 1672 in oorlog met maar liefst vier vijanden tegelijk: Engeland, Frankrijk en de Duitse bisdommen Keulen en Munster. Omdat in Deventer de vestingwerken flink waren verwaarloosd, was het voor de vijand redelijk eenvoudig om de stad tot overgave te dwingen. Dit jaar is het 350 jaar geleden dat het zelfstandig bestaan van de Republiek op het spel stond en dat wordt dit jaar landelijk herdacht.

Verraad of verstandige overgave

De tentoonstelling toont de belegering van Deventer door de Duits-Franse overmacht. De vorst-bisschop van Munster, Bernard von Galen alias ‘Bommen Berend’, dreigde met zijn gevreesde kanonnen, mortieren en brandbommen de stad in vuur en vlam te zetten. Toen Deventer zich niet overgaf liet hij de stad van drie zijden beschieten. Burgemeester Hendrick Nilant zag daarom geen andere oplossing dan de stad al een dag na belegering over te geven.

Eeuwenlang werd de Deventenaren de snelle overgave van 1672 nagedragen als verraad aan de Republiek. Maar het was ook Deventer dat als enige stad in Overijssel überhaupt weerstand bood tijdens de inval.

Vel zelf jouw oordeel: had Deventer zich tot het uiterste moeten verdedigen of deed de stad er beter aan zich over te geven?